నియర్ డెత్ ఎక్స్ పీరియన్స్
మనిషి పుట్టినప్పటి నుంచి వెంటాడుతున్న ఒకే ఒక్క ప్రశ్న – మరణం తర్వాత ఏమవుతుంది? యుగాల నుంచి తత్వవేత్తలు, మత గురువులు, ఇప్పుడు శాస్త్రవేత్తలు కూడా ఈ ప్రశ్నకు సమాధానం కోసం అన్వేషిస్తూనే ఉన్నారు. ఆధునిక శాస్త్రం చంద్రునిపై కాలు మోపింది, రోగాల రహస్యాలను ఛేదించింది. కానీ, మరణం అనే ఆ తుది మెట్టును మాత్రం ఇప్పటికీ అర్థం చేసుకోలేకపోయింది. మరణానంతర జీవితం కేవలం ఆధ్యాత్మిక నమ్మకమా లేక శాస్త్రీయంగా నిరూపించబడగల వాస్తవమా? ఈ ప్రశ్నలకు జవాబులు దొరకవు, కానీ మనిషి పొందిన కొన్ని అనుభవాలు మాత్రం ఈ రహస్యాన్ని మరింత లోతుగా, మరింత ఆసక్తికరంగా మారుస్తున్నాయి.
ఇవి కేవలం ఊహాజనిత కథలు కావు, వేలమంది చెప్పిన వాస్తవ అనుభవాలు. ఈ వ్యాసంలో మనం ఈ అనుభవాలను, వాటిపై జరిగిన శాస్త్రీయ పరిశోధనలను విశ్లేషించి, మరణం గురించి మనం ఆలోచించే విధానాన్ని పూర్తిగా మార్చేసే కొన్ని నిజాలను తెలుసుకుందాం.
1. మరణానికి చేరువైన అనుభవాలు (NDEs): క్లినికల్‌గా మరణించినప్పుడు ఏం జరుగుతుంది?
“నేను నా శరీరం నుంచి వేరుపడ్డాను. కింద చూస్తే డాక్టర్లు నా శరీరాన్ని బతికించడానికి ప్రయత్నిస్తున్నారు. నేను వారి సంభాషణలను స్పష్టంగా వినగలిగాను.”
ఇది చాలా మంది మరణానికి చేరువైన అనుభవాలు (Near-Death Experiences – NDEs) పొందిన వ్యక్తులు చెప్పే మాట. వైద్యపరంగా మరణించిన తర్వాత, గుండె ఆగిపోయి, మెదడులో ఎటువంటి కార్యకలాపాలు లేనప్పుడు, ఒక వ్యక్తికి ఇంత స్పష్టమైన అనుభవాలు ఎలా సాధ్యమవుతాయి? ఇది ఆధునిక వైద్యశాస్త్రానికి ఒక పెద్ద సవాలు.
ప్రపంచవ్యాప్తంగా అనేక మంది డాక్టర్లు, సైంటిస్టులు ఈ అనుభవాలపై విస్తృతమైన పరిశోధనలు చేశారు. ఈ పరిశోధనల్లో అత్యంత ప్రముఖమైనది డచ్ కార్డియాలజిస్ట్ డాక్టర్ పిమ్ వాన్‌ లోమ్మెల్ చేసిన అధ్యయనం. ఆయన గుండె ఆగిపోయిన రోగులపై చేసిన పరిశోధనలో, మరణానికి చేరువైన తర్వాత కూడా వారికి స్పృహ, జ్ఞాపకాలు ఉన్నాయని కనుగొన్నారు.
ఆయన పరిశోధనలో ఒక 44 ఏళ్ల వ్యక్తి కథను ప్రస్తావించారు. అతడు గుండె ఆగిపోవడంతో ఆసుపత్రికి వచ్చాడు. అతడిని బతికించే క్రమంలో నర్స్ అతని కట్టుపళ్లను తీసి ఒక డ్రాయర్‌లో పెట్టారు. ఒక వారం తర్వాత కోలుకున్న ఆ రోగి, నర్స్‌ని చూసి “మీరు నా కట్టుపళ్లను తీసి కార్ట్‌లోని డ్రాయర్‌లో పెట్టారు కదా?” అని అడిగాడు. ఆశ్చర్యపోయిన నర్స్, ఆ క్షణం గదిలో జరిగిన విషయాలను, డాక్టర్ల సంభాషణలను అతను ఎంతో స్పష్టంగా వివరించాడని తెలిపారు. వైద్యశాస్త్రం ప్రకారం, అతని మెదడు పూర్తిగా పనిచేయని స్థితిలో ఇది అసాధ్యం. ఈ సంఘటన ఒక వ్యక్తి యొక్క చేతనత్వం (consciousness) శరీరానికి, మెదడుకు అతీతంగా కూడా ఉండగలదని సూచిస్తుంది.
ఇంకో ఆసక్తికరమైన కేసు పామ్ రేనాల్డ్స్ది. ఆమె మెదడు శస్త్రచికిత్స కోసం ఆమె శరీర ఉష్ణోగ్రతను 60°F కు తగ్గించి, గుండెను ఆపి, మెదడులో రక్తాన్ని పూర్తిగా తొలగించారు. ఆమె ECG కూడా పూర్తిగా నిలిచిపోయింది. అయినప్పటికీ, ఆమె శస్త్రచికిత్స సమయంలో ఉపయోగించిన ఎముక రంపం, సర్జన్ల మధ్య జరిగిన సంభాషణలు వంటి వివరాలను స్పష్టంగా వివరించగలిగారు. ఇవన్నీ ఒక ఆరోగ్యవంతమైన వ్యక్తి కూడా గమనించలేని విషయాలు. ఇవన్నీ కేవలం మెదడులోని రసాయనాల వల్ల కలిగే భ్రమలు అని కొందరు శాస్త్రవేత్తలు వాదించినప్పటికీ, ఇంతటి స్పష్టమైన, సుసంఘటితమైన, వివరాలతో కూడిన అనుభవాలకు సరైన వివరణలు మాత్రం వారికి లభించలేదు.
2. గత జన్మల జ్ఞాపకాలు: పుట్టుమచ్చలే సాక్ష్యమా?
“నేను పుట్టకముందు చనిపోయిన ఒక వ్యక్తి జ్ఞాపకాలు నాలో ఉన్నాయి.”
ఇది వినడానికి అసాధారణంగా ఉంటుంది, కానీ ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఇలాంటి కేసులు వేల సంఖ్యలో నమోదు చేయబడ్డాయి. ఈ కేసులపై సుదీర్ఘంగా పరిశోధన చేసిన వారిలో ఒకరు డాక్టర్ ఇయాన్ స్టీవెన్సన్. వర్జీనియా విశ్వవిద్యాలయంలో ఐదు దశాబ్దాల పాటు పరిశోధన చేసి, 3,000 కు పైగా కేసులు సేకరించారు. ఆయన విధానం చాలా కఠినమైనది. ఏ కేసు అయినా పరిశీలనలోకి తీసుకునే ముందు, పిల్లలు చెప్పిన ప్రతి వివరాలను రికార్డు చేసేవారు. తర్వాత చరిత్ర రికార్డులు, ఆటోప్సీ రిపోర్టులు, మరియు మరణించిన వ్యక్తి కుటుంబ సభ్యులతో మాట్లాడి ధృవీకరించేవారు.
ఈ పరిశోధనలో అత్యంత ఆశ్చర్యపరిచే విషయం ఏమిటంటే, ఈ జ్ఞాపకాలను కలిగి ఉన్న చాలామంది పిల్లలకు, వారు గత జన్మలో అని చెప్పిన వ్యక్తి యొక్క శరీర గాయాలకు సరిపోయే పుట్టుమచ్చలు లేదా జనన లోపాలు ఉండేవి.
ఉదాహరణకు, టర్కీలో ఒక శిశువుకు పుట్టుకతోనే కుడి చెవి అభివృద్ధి చెందలేదు. అతని జ్ఞాపకాలను పరిశోధించినప్పుడు, అతను తలకు షాట్‌గన్ గాయం తగిలి చనిపోయిన ఒక వ్యక్తి గురించి వివరిస్తున్నాడని కనుగొన్నారు. ఆటోప్సీ రిపోర్టులో అతని కుడి చెవికి తీవ్రమైన గాయం ఉన్నట్లు నిర్ధారించబడింది, ఇది పిల్లవాడి పుట్టుమచ్చతో ఖచ్చితంగా సరిపోయింది. ఇలాంటి కేసులు వందల సంఖ్యలో ఉన్నాయి.
ఈ జ్ఞాపకాలు పిల్లలకు 2-3 ఏళ్ల వయసులో చాలా స్పష్టంగా ఉంటాయి, కానీ 6-7 ఏళ్ల వయసు వచ్చేసరికి క్రమంగా మసకబారతాయి. ఇది కేవలం మానసిక కండిషనింగ్‌ కాదని, మతం, సంస్కృతితో సంబంధం లేకుండా ఈ అనుభవాలు ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఒకేలా ఉన్నాయని పరిశోధకులు కనుగొన్నారు. మెదడు నాశనమైన తర్వాత జ్ఞాపకాలు ఎలా బతికి ఉండి, కొత్త మెదడుకు ఎలా బదిలీ అయ్యాయనేది ప్రస్తుత న్యూరోసైన్స్‌కు ఒక పెద్ద అంతుచిక్కని పజిల్.
3. పంచుకున్న మరణ అనుభవాలు (Shared Death Experiences): ఇతరుల మరణాన్ని అనుభవించడం
“ఆయన గుండె ఆగిపోయింది. అదే క్షణంలో నాకు చనిపోయిన నా తల్లి కనిపించింది. ఆమె మా నాన్నను తీసుకువెళ్లడానికి వచ్చింది.”
మరణానికి చేరువైన వారు మాత్రమే కాదు, వారి పక్కన ఉన్న బ్రతికి ఉన్నవారు కూడా ఇలాంటి అనుభవాలు పొందడం చాలా ఆసక్తికరం. దీనిని పంచుకున్న మరణ అనుభవాలు (Shared Death Experiences – SDEs) అంటారు. ఆ వ్యక్తికి ఎటువంటి అనారోగ్యం కానీ, మత్తు పదార్థాల ప్రభావం కానీ ఉండదు. అయినప్పటికీ, చనిపోతున్న వ్యక్తి యొక్క పరివర్తనను వారు కూడా అనుభవిస్తారు.
డాక్టర్ జోన్ బోరిసెంకో నమోదు చేసిన ఒక కేసులో, నలుగురు కుటుంబ సభ్యులు వారి తండ్రి చనిపోతున్నప్పుడు ఒకే సమయంలో ఒకే మరణించిన నాయనమ్మ కనిపించిందని స్వతంత్రంగా వివరించారు. అందరూ నాయనమ్మ యొక్క రూపాన్ని, దుస్తులను, ఆమె మాట్లాడిన మాటలను ఖచ్చితంగా వివరించగలిగారు. 15 సంవత్సరాల క్రితం చనిపోయిన ఆమెను వారు గుర్తుపట్టగలగడం ఈ అనుభవాల యొక్క ఖచ్చితత్వాన్ని తెలియజేస్తుంది.
ఈ అనుభవాలు మరణం కేవలం ఒక భౌతిక సంఘటన కాదని, అది బ్రతికి ఉన్నవారికి కూడా అర్థమయ్యే ఒక ఆధ్యాత్మిక పరివర్తన అని సూచిస్తున్నాయి. ఈ అనుభవాలు పొందిన తర్వాత చాలా మందికి మరణం పట్ల భయం పూర్తిగా పోయింది.
4. రహస్య సరిహద్దులు: మరణం ఒక ఎంపికా?
“నేను ఒక సుందరమైన కాంతి వంతెన దగ్గరకు వెళ్లాను. దాన్ని దాటాలని నాలోని ప్రతి అణువు కోరుకుంది. కానీ, ఒక అదృశ్య శక్తి నన్ను ఆపింది. ‘ఇంకా సమయం కాలేదు’ అని చెప్పింది.”
చాలామంది NDE అనుభవాలు పొందినవారు ఒక సరిహద్దును చూసినట్లు నివేదించారు. ఈ సరిహద్దు ఒక కాంతి గోడ, ఒక నది, ఒక ద్వారం లేదా ఒక పర్వతం లాగా ఉండవచ్చు. దానిని దాటడానికి ఎంతో ఆకర్షణీయంగా ఉన్నప్పటికీ, ఒక అంతర్గత శక్తి లేదా చనిపోయిన ప్రియమైన వారి మార్గదర్శకత్వం వారిని వెనక్కి వెళ్ళమని చెబుతాయి.
కొన్ని కేసులలో, ఆ ఆత్మలు లేదా మార్గదర్శకులు, తిరిగి వెళ్తే భవిష్యత్తులో ఏం జరుగుతుందో చూపిస్తాయి. ఒక నర్స్ తన తండ్రిని మరణానికి చేరువైన అనుభవంలో కలిసినప్పుడు, ఆమెకు ఇంకా పుట్టని మనవళ్లు, ఆమె రక్షించబోయే రోగులను చూపించాడని చెప్పింది. ఈ అనుభవాలు ఒక వ్యక్తి యొక్క జీవితం కేవలం యాదృచ్ఛిక సంఘటన కాదని, దానికి ఒక పెద్ద ఉద్దేశ్యం, మరియు సమయం ఉందని సూచిస్తున్నాయి.
ఇది ఒక ఆసక్తికరమైన ప్రశ్నను లేవనెత్తుతుంది: మరణం ఒక అంతం కాదా? అది రెండు దశలుగా ఉంటుందా? తిరిగి వెళ్లడానికి అవకాశం ఉన్న దశ మరియు తిరిగి వెళ్లడానికి అవకాశం లేని దశ. ఈ సరిహద్దు బహుశా ఆ రెండు దశల మధ్య ఉన్న ఒక మెట్టు కావచ్చు.
5. శాస్త్రం ఎందుకు ఆత్మను నిరూపించలేదు?
“ఆత్మను తూచడానికి ప్రయత్నించడం ప్రేమను థర్మామీటర్‌తో కొలవడానికి ప్రయత్నించడం లాంటిది.”
మరణానంతర జీవితానికి ఇన్ని అనుభవాలు ఆధారాలుగా ఉన్నప్పటికీ, శాస్త్రం వాటిని నిరూపించడంలో ఎందుకు విఫలమైంది? దీనికి కారణం చాలామంది శాస్త్రవేత్తలు ఇప్పటికీ భౌతికవాద సిద్ధాంతం (materialism) ప్రకారం ఆలోచించడమే. ఈ సిద్ధాంతం ప్రకారం చేతనత్వం కేవలం మెదడులో జరిగే రసాయన చర్యల ఫలితం.
ఈ సిద్ధాంతం నుంచి మనం బయటకు రావాల్సిన అవసరం ఉంది. మనం ఎలక్ట్రాన్లను, ఫోటాన్‌లను చూడలేము, కానీ వాటి ఉనికిని వాటి ప్రభావాల ద్వారా తెలుసుకోగలం. అదేవిధంగా, మరణానంతర జీవితాన్ని కూడా దాని ప్రభావాల ద్వారా మాత్రమే అర్థం చేసుకోగలం.
NDEs వల్ల ప్రజల జీవితాలు పూర్తిగా మారిపోతున్నాయి. వారు మరణం పట్ల భయం లేకుండా, ఆధ్యాత్మికంగా, ప్రేమతో జీవిస్తున్నారు. ఇవి కేవలం మానసిక ప్రభావాలు అని కొట్టిపారేయడం శాస్త్రీయ దృక్పథం కాదు.
బహుశా ఈ రహస్యం మనల్ని మరింత అణకువగా, ఆసక్తిగా ఉంచడానికి ఉద్దేశించబడింది. మరణం తర్వాత ఏమి జరుగుతుందో మనకు ఖచ్చితంగా తెలిస్తే, మన జీవితంలో సవాళ్లను ఎదుర్కొనేందుకు, అర్థాన్ని వెతుక్కునేందుకు ఉన్న ప్రేరణ కోల్పోతాం. అనిశ్చితి అనేది మానవజాతికి ఒక పెద్ద వరం. అది మనల్ని మరింత అద్భుతంగా జీవించడానికి, ప్రేమించడానికి, మరియు దయ చూపించడానికి ప్రేరేపిస్తుంది.
ముగింపు
మరణం ఒక అంతం కాదు, అది ఒక పరివర్తన. అది ఒక ప్రపంచం నుంచి మరో ప్రపంచానికి ప్రయాణం. NDEs, గత జన్మల జ్ఞాపకాలు, పంచుకున్న మరణ అనుభవాలు… ఈ అనుభవాలన్నీ మరణం కేవలం ఒక ద్వారం అని సూచిస్తున్నాయి. ఈ ద్వారం మనల్ని ఎక్కడికి తీసుకువెళ్తుందో ఖచ్చితంగా తెలియదు, కానీ అది మన ఊహలకు మించిన ఒక అద్భుతమైన వాస్తవం అని మాత్రం స్పష్టంగా తెలుస్తుంది.
మరణం గురించి మనం ఇంకా చాలా విషయాలు నేర్చుకోవాలి. కానీ ఒక విషయం మాత్రం స్పష్టం. మన చేతనత్వం, మన ప్రేమ, మన ఉనికి అనేది ఈ భౌతిక ప్రపంచం కంటే చాలా పెద్దది, చాలా లోతైనది.