నేపాల్ ప్రభుత్వం పేదది - ప్రజలు సంపన్నులు

నేపాల్ ప్రభుత్వం పేదది – ప్రజలు సంపన్నులు

ఈ మిస్టరీ వెనుక ఉన్న వాస్తవాలు

నేపాల్ పేదదేశమని అక్కడ ప్రజలు పేదవారని నేపాల్ చూడని వారు అనుకుంటారు గతంలో నాతో పాటు నేపాల్ యాత్రకు స్వయంగా వచ్చిన వారికి అది వాస్తవం కాదని అర్థం అవుతుంది, ప్రభుత్వం మాత్రమే పేదది, అవినీతి మయ ప్రభుత్వం పౌరులకు సరైన రోడ్లు ఇతరా సౌకర్యాలు కల్పించలేదు, నేపాల్ లో అనేక పట్టణాల మద్య రోడ్లు అద్వాన్నంగా ఉంటాయి కాని ప్రజల నివాసాలు యురప్ లో మాదిరిగా అత్యాధునికంగా , విలాసవంతంగా భారతదేశంలో కంటే రిచ్ గా కనిపిస్తుంటాయి. ఇండియా నుండి సొనౌలి బార్డర్ దాటి పోక్రా వైపు వెళుతుంటే బైరవావ్ టౌన్ రిచ్ నెస్ చూసి నేపాల్ ఇంత డెవలప్ అయిన దేశమా అని మీకు అనిపించక మానదు.

ప్రపంచ బ్యాంక్ వంటి అంతర్జాతీయ సంస్థలు నేపాల్‌ను ఒక దిగువ-మధ్య ఆదాయం గల దేశంగా వర్గీకరించాయి. కానీ, నేపాల్‌ను దగ్గరగా పరిశీలిస్తే, ఈ అధికారిక వర్గీకరణకు భిన్నంగా ఒక విచిత్రమైన, ఆసక్తికరమైన వాస్తవం కనిపిస్తుంది: ఆ దేశ ప్రభుత్వం పేదది, కానీ ప్రజలు మాత్రం ధనికులు. ఈ వైరుధ్యం ఎందుకు? దీని వెనుక ఉన్న కారణాలు ఏమిటి?

అధ్వానమైన ప్రభుత్వ మౌలిక సదుపాయాలు vs విలాసవంతమైన ప్రైవేట్ సంపద

మీరు భారతదేశం నుండి సోనౌలి సరిహద్దు దాటి పోఖరా వైపు వెళుతున్నప్పుడు, భైరహవా పట్టణంలోని విశాలమైన రోడ్లు చూసి ఆశ్చర్యపోక మానరు. కానీ ఆ తర్వాత ప్రయాణం సాగించేకొద్దీ, రోడ్ల పరిస్థితి క్రమంగా అధ్వాన్నంగా మారుతుంది. ఇది ప్రభుత్వ వైఫల్యానికి ఒక ప్రత్యక్ష ఉదాహరణ. ప్రభుత్వానికి నిధుల కొరత ఉండటం, అవినీతి, మరియు ప్రాజెక్టుల నిర్వహణలో సమన్వయం లేకపోవడం వంటి కారణాల వల్ల మౌలిక సదుపాయాల అభివృద్ధి నెమ్మదిగా జరుగుతోంది. ప్రభుత్వం ఏటా మౌలిక సదుపాయాల కోసం కేటాయించిన మూలధన వ్యయం (capital expenditure) పూర్తిగా ఖర్చు కావడం లేదు, ఫలితంగా రోడ్లు, ఇతర ప్రాజెక్టులు దశాబ్దాలుగా నత్త నడకన సాగుతున్నాయి.

అయితే, ఈ ప్రభుత్వ వైఫల్యానికి పూర్తి విరుద్ధంగా, ప్రజల వ్యక్తిగత జీవనశైలి, వారి నివాసాలు మాత్రం అత్యంత ఆధునికంగా, విలాసవంతంగా కనిపిస్తాయి. ముఖ్యంగా పట్టణ ప్రాంతాల్లో, భారతదేశంలో కంటే రిచ్‌గా కనిపించే అత్యాధునిక ఇళ్ళు మరియు అపార్ట్‌మెంట్‌లు సర్వసాధారణం. 2021 జనాభా గణన ప్రకారం, నేపాల్‌లోని 76.5% గృహాలు “పక్కీ” (శాశ్వత, దృఢమైన) నిర్మాణంతో కూడినవి. ప్రైవేట్ నిర్మాణదారులు ప్రభుత్వ మౌలిక సదుపాయాల లోపాలను పట్టించుకోకుండా, తమ స్వంత నిధులతో ఇళ్లను మరియు వాణిజ్య భవనాలను నిర్మిస్తున్నారు.

నేపాల్ ఖాట్మండు లో తాజాగా జరిగిన గొడవల గురించి పూర్తి కధనం ఇక్కడ చదవండి. నేపాల్‌లో అవినీతికి వ్యతిరేకంగా నిప్పులా మారిన జెన్Z యూత్! –

ప్రైవేట్ సంపదకు రెండు కీలక మూలాలు: రవాణా & అనధికార ఆర్థిక వ్యవస్థ

ప్రభుత్వం ఆర్థికంగా బలహీనంగా ఉన్నప్పటికీ, ప్రజలు ధనికులుగా మారడానికి ప్రధాన కారణాలు రెండు:

1. ప్రవాస నేపాలీలు పంపే రవాణా (Remittances): లక్షలాది మంది యువత ఉద్యోగాల కోసం మధ్యప్రాచ్యం, మలేషియా, మరియు ఇతర అభివృద్ధి చెందిన దేశాలకు వలస వెళ్తున్నారు. వారు తమ కష్టార్జితాన్ని భారీగా స్వదేశానికి పంపిస్తున్నారు. 2024 ఆర్థిక సంవత్సరం మొదటి పది నెలల్లో, నేపాల్‌కు అందిన రవాణా మొత్తం 1,356 బిలియన్ నేపాలీ రూపాయలు, (11 బిలియన్ యు.ఎస్.డాలర్లు) ఇది గత సంవత్సరంతో పోలిస్తే 13.2% ఎక్కువ. ఈ నిధులు నేరుగా ప్రజల చేతుల్లోకి వెళ్లడం వల్ల వినియోగం, వ్యక్తిగత పొదుపు మరియు గృహ నిర్మాణం గణనీయంగా పెరిగాయి.

భారతదేశం మరియు నేపాల్ మధ్య రెమిటెన్స్ పోలిక

భారతదేశం: 2023లో, భారతదేశం 125 బిలియన్ డాలర్లకు పైగా రెమిటెన్స్ అందుకున్నట్లు అంచనా. ఈ మొత్తం 2022తో పోలిస్తే గణనీయమైన పెరుగుదలను చూపిస్తుంది. ఈ భారీ రెమిటెన్స్ భారతదేశ ఆర్థిక వ్యవస్థను బలోపేతం చేయడంలో, కరెంట్ అకౌంట్ లోటును తగ్గించడంలో మరియు రూపాయి విలువను స్థిరీకరించడంలో సహాయపడుతుంది.
నేపాల్: 2024 ఆర్థిక సంవత్సరంలో నేపాల్ అందుకున్న రెమిటెన్స్ మొత్తం 1,356.61 బిలియన్ నేపాలీ రూపాయలు, ఇది సుమారు 11 బిలియన్ డాలర్లకు సమానం.

ఈ రెండు దేశాల మధ్య ఒక ప్రధాన వ్యత్యాసం ఏమిటంటే, భారతదేశం యొక్క భారీ ఆర్థిక వ్యవస్థకు రెమిటెన్స్ ఒక చిన్న భాగం మాత్రమే (GDPలో దాదాపు 3%), కానీ నేపాల్ ఆర్థిక వ్యవస్థకు రెమిటెన్స్ ఒక ప్రధాన ఆధారం (GDPలో దాదాపు 25%).

2. భారీ అనధికార ఆర్థిక వ్యవస్థ (Informal Economy): నేపాల్ ఆర్థిక వ్యవస్థలో ఒక పెద్ద భాగం ప్రభుత్వ రికార్డుల్లో నమోదు కాకుండానే నడుస్తుంది. ఇది దేశ స్థూల జాతీయోత్పత్తి (GDP)లో 28.5% నుంచి 51% వరకు ఉంటుందని అంచనా. ఈ రంగంలో చేతివృత్తుల పనివారు, చిన్న వ్యాపారస్తులు, రవాణా రంగ కార్మికులు, మరియు ముఖ్యంగా పర్యాటక రంగంలో పనిచేసేవారు ఉంటారు. పన్నులు లేదా ప్రభుత్వ పర్యవేక్షణ లేని ఈ ఆదాయం ప్రజల వ్యక్తిగత సంపదను పెంచుతుంది.

చాలా మంది యూట్యూబ్ వీడియోల్లో అక్కడ నిరుద్యోగం 25శాతం ఉందని అందుకే యూత్ లో అంత క్రోదం ఉందని చెపుతున్నారు.అది పాక్షిక సత్యం మాత్రమే , యూత్ లో క్రోదం ఉన్న మాట నిజమే కాని యూత్ చాలా వరకు అనధికారం స్వయం సంపాదన ,గిగ్ వర్కర్ టైపు ఆదాయం మీద పడి జీవిస్తున్నారు.

నేపాల్‌లో నిరుద్యోగ రేటు 25% అనే అంచనా తప్పుడు సమాచారం. నేపాల్ ప్రభుత్వ గణాంకాలు, ప్రపంచ బ్యాంక్, మరియు అంతర్జాతీయ కార్మిక సంస్థ (ILO) నివేదికల ప్రకారం, దేశంలో అధికారిక నిరుద్యోగ రేటు గత ఐదేళ్ల సగటున కేవలం 2.8% నుండి 4.4% మధ్య మాత్రమే ఉంది. 25% వంటి అధిక అంచనాలు సాధారణంగా తప్పుగా అర్థం చేసుకోవడం వల్ల వస్తాయి. దీనికి ప్రధాన కారణాలు: అండర్-ఎంప్లాయ్‌మెంట్ (ప్రజలు తమ నైపుణ్యాలకు తగిన పని దొరకకపోవడం), యువ నిరుద్యోగం (యువతలో రేటు మొత్తం రేటు కంటే ఎక్కువగా ఉండటం), మరియు విదేశీ వలసలు (ఉద్యోగాల కోసం దేశం నుండి వెళ్ళే వారి సంఖ్య ఎక్కువగా ఉండటం). అలాగే, నేపాల్‌లో చాలామంది అనధికారిక రంగంలో పనిచేస్తారు, దీనికి స్థిరమైన ఉద్యోగం ఉండదు, అది కూడా నిరుద్యోగ రేటును తప్పుగా అంచనా వేయడానికి దారితీస్తుంది.

థామెల్ మరియు వెల్‌నెస్ పరిశ్రమ: కనిపించని ఆర్థిక వ్యవస్థకు ఉదాహరణలు

ఖాగండూ నగరంలో, పర్యాటకుల ప్రత్యేక ప్రాంతం అయిన థామెల్ ఒకప్పుడు బ్యాక్‌ప్యాకర్ల కోసం చిన్న సందుగా ఉండేది. కానీ ఇప్పుడు అది ఖాట్మండు పర్యాటకానికి గుండెకాయగా మారింది. రంగురంగుల దుకాణాలు, పబ్బులు, మరియు విలాసవంతమైన నైట్ లైఫ్ చూస్తే థామెల్ అమెరికాలోని నైట్ క్లబ్‌లకు ఏ మాత్రం తీసిపోదు. ఇక్కడ విదేశీ పర్యాటకుల సందడి, వివిధ రకాల వ్యాపారాలు, మరియు వినోద సదుపాయాలు అనధికార ఆర్థిక వ్యవస్థ ద్వారా పెద్ద మొత్తంలో ఆదాయాన్ని సృష్టిస్తున్నాయి.

బాడీ మసాజ్ మరియు వెల్‌నెస్ పరిశ్రమ కూడా నేపాల్‌లో వేగంగా పెరుగుతోంది. యోగా, ధ్యానం, మరియు సాంప్రదాయ వైద్యం వంటివి పర్యాటకులను ఆకర్షిస్తున్నాయి. ఈ రంగం పర్యాటకుల నుండి పెద్ద మొత్తంలో ఆదాయాన్ని ఆర్జిస్తోంది, ఇది స్థానిక ప్రజల జీవనోపాధికి, ఆర్థిక వృద్ధికి తోడ్పడుతుంది.

భారత రూపాయి వైరుధ్యం: అనుకున్నంత చౌక కాదు

భారతీయ రూపాయి (INR) మరియు నేపాలీ రూపాయి (NPR) మధ్య మారకం రేటు 1:1.60. అంటే, భారతీయ కరెన్సీకి ఎక్కువ విలువ ఉంది. ఈ మారకం రేటుతో, భారతీయులకు నేపాల్‌లో అన్నీ చౌకగా దొరుకుతాయని భావించడం సహజం. కానీ, వాస్తవం దానికి పూర్తి విరుద్ధం.

నేపాల్‌లో నిత్యవసర వస్తువులు, వాహనాలు, మరియు ఇతర ఉత్పత్తుల ధరలు చాలా ఎక్కువగా ఉంటాయి. దీనికి ప్రధాన కారణం, నేపాల్ తన అవసరాలకు దాదాపు 64% దిగుమతులపై భారతదేశంపై ఆధారపడటం. ఈ దిగుమతులపై నేపాల్ ప్రభుత్వం అధిక పన్నులు, కస్టమ్స్ డ్యూటీ, మరియు 13% వ్యాట్ విధిస్తుంది. ఈ సుంకాలు ధరలను అనూహ్యంగా పెంచుతాయి. ఉదాహరణకు, భారతదేశంలో తయారైన ఒక కారు నేపాల్‌లో దాదాపు రెట్టింపు ధర పలుకుతుంది.

దీనికితోడు, నేపాల్ భారతదేశం నుండి ద్రవ్యోల్బవాన్ని కూడా దిగుమతి చేసుకుంటుంది, ఎందుకంటే రెండు దేశాల కరెన్సీల మధ్య మారకం రేటు స్థిరంగా ఉంటుంది మరియు సరిహద్దులు తెరిచి ఉంటాయి. అధిక రవాణా ఖర్చులు, పంపిణీలో ఉన్న సిండికేట్‌లు మరియు పోటీ లేకపోవడం వంటి కారణాల వల్ల కూడా ధరలు పెరుగుతాయి. కాబట్టి, భారతీయులకు మారకం రేటు ప్రయోజనం ఉన్నప్పటికీ, తుది ధరలు భారత దేశంలో కంటే అధికంగా ఉంటాయి.

ముగింపు: నేపాల్ భవిష్యత్తుపై ఒక విశ్లేషణ

నేపాల్ ఎదుర్కొంటున్న ఈ వైరుధ్యం ఆసక్తికరమైనది. ఒకవైపు, ప్రజలు వ్యక్తిగత స్థాయిలో ఆర్థికంగా ఎదుగుతున్నారు, ప్రైవేట్ సంపద పెరిగిపోతోంది. మరోవైపు, ఈ దేశ ఆర్థిక వ్యవస్థకు వెన్నుదన్నుగా నిలిచే ప్రభుత్వ యంత్రాంగం, దాని మౌలిక సదుపాయాలు మాత్రం వెనుకబడి ఉన్నాయి. భవిష్యత్తులో ఈ పరిస్థితి మారాలంటే, ప్రభుత్వం పన్ను వసూళ్లను పెంచి, ఆ నిధులను మౌలిక సదుపాయాల అభివృద్ధికి మరియు ప్రజలకు మెరుగైన సౌకర్యాలు కల్పించడానికి వినియోగించాలి. అప్పుడే, నేపాల్ ప్రజల వ్యక్తిగత సంపదతో పాటు, దేశం కూడా అభివృద్ధి పథంలో పయనిస్తుంది.