శ్రావణ శుక్రవారం: వరలక్ష్మీ వ్రతం ప్రాముఖ్యత

శ్రావణ మాసం అంటేనే పండుగలకు, పూజలకు నెలవు. ఈ మాసంలో వచ్చే ప్రతి శుక్రవారం పవిత్రమైనదే. అయితే, ఈ శుక్రవారాలలో అత్యంత విశేషమైనది, ప్రాముఖ్యమైనది వరలక్ష్మీ వ్రతం. ఈ వ్రతాన్ని ఆచరించడం వల్ల అష్టైశ్వర్యాలు, సౌభాగ్యం కలుగుతాయని భక్తుల ప్రగాఢ విశ్వాసం. శ్రావణ మాసంలో పౌర్ణమికి ముందు వచ్చే శుక్రవారం నాడు ఈ వ్రతాన్ని చేస్తారు. ఈ వ్యాసంలో, వరలక్ష్మీ వ్రతం యొక్క ప్రాముఖ్యత, దాని వెనుక ఉన్న కథలు, పూజా విధానం, మరియు దాని విశేషాలను లోతుగా విశ్లేషిద్దాం.

వరలక్ష్మీ వ్రతం ఎందుకు చేస్తారు?

వరలక్ష్మీ వ్రతం పేరులోనే దాని ప్రాముఖ్యత దాగి ఉంది. “వరం” అంటే కోరికలు, “లక్ష్మీ” అంటే సంపద, ఐశ్వర్యం, జ్ఞానం. ఈ వ్రతం ఆచరించడం ద్వారా కోరిన కోరికలను తీర్చే తల్లిగా లక్ష్మీదేవిని ఆరాధిస్తారు. ముఖ్యంగా, వివాహిత స్త్రీలు తమ కుటుంబం సుఖసంతోషాలతో ఉండాలని, భర్తకు దీర్ఘాయువు కలగాలని, పిల్లలకు మంచి భవిష్యత్తు ఉండాలని కోరుకుంటూ ఈ వ్రతాన్ని ఆచరిస్తారు. ఈ వ్రతం కేవలం సంపదను మాత్రమే కాకుండా, విద్య, ఆరోగ్యం, ధైర్యం, ఆనందం వంటి అష్టైశ్వర్యాలను కూడా ప్రసాదిస్తుందని పురాణాలు చెబుతున్నాయి.

వరలక్ష్మీ వ్రతం కథ

వరలక్ష్మీ వ్రతం వెనుక ఒక ఆసక్తికరమైన పురాణ కథ ఉంది. పూర్వం మగధ దేశంలో కుండిన అనే పట్టణం ఉండేది. అక్కడ చారుమతి అనే ఒక బ్రాహ్మణ స్త్రీ ఉండేది. ఆమె భర్త పట్ల అపారమైన భక్తి, కుటుంబం పట్ల అంతులేని ప్రేమ కలిగి ఉండేది. ఒక రాత్రి, ఆమె కలలో లక్ష్మీదేవి ప్రత్యక్షమై, శ్రావణ మాసంలో పౌర్ణమికి ముందు వచ్చే శుక్రవారం రోజున తనను పూజించాలని, ఆ విధంగా పూజిస్తే సకల సంపదలు, సౌభాగ్యం కలుగుతాయని చెప్పింది.

చారుమతి తన కలను గురించి తన భర్తకు, అత్తమామలకు చెప్పగా, వారు కూడా ఆమెను ప్రోత్సహించారు. ఆమె శ్రావణ శుక్రవారం రోజున లక్ష్మీదేవి చెప్పిన విధంగా నియమనిష్టలతో పూజ చేసింది. ఆమె పూజ ఫలితంగా, ఆమె ఇంటికి ధనలక్ష్మి, ధాన్యలక్ష్మి, ధైర్యలక్ష్మి, విజయలక్ష్మి, విద్యా లక్ష్మి, సంతానలక్ష్మి, గృహ లక్ష్మి, మరియు అష్టలక్ష్ములుగా లక్ష్మీదేవి వచ్చింది. ఆమె కుటుంబం అనంతమైన సంపదలతో, సంతోషంతో వర్ధిల్లింది. ఈ కథ విన్న ఇతర స్త్రీలు కూడా ఈ వ్రతాన్ని ఆచరించి తమ కోరికలను నెరవేర్చుకున్నారు. అప్పటి నుండి ఈ వ్రతం లోకంలో వ్యాప్తి చెందింది.

వరలక్ష్మీ వ్రతం పూజా విధానం

వరలక్ష్మీ వ్రతం పూజా విధానం చాలా సులభంగా, భక్తిశ్రద్ధలతో చేయవచ్చు. వ్రతం రోజున తెల్లవారుజామునే లేచి, ఇంటిని శుభ్రం చేసి, పూజా స్థలాన్ని అలంకరించుకోవాలి. మండపం ఏర్పాటు: ఒక పీటపై కొత్త బట్టను పరిచి, బియ్యంతో ముగ్గు వేసి, దానిపై కలశం ఏర్పాటు చేయాలి. కలశంలో నీళ్లు పోసి, పసుపు, కుంకుమ, గంధం, పువ్వులు, కొబ్బరి, మామిడి ఆకులు వేయాలి. కలశంపై ఒక కొబ్బరికాయను ఉంచి, దానిపై పసుపుతో చేసిన లక్ష్మీదేవి ముఖాన్ని లేదా లక్ష్మీదేవి ప్రతిమను ఉంచాలి.పూజా సామగ్రి: వ్రతానికి అవసరమైన పూజా సామగ్రిని సిద్ధం చేసుకోవాలి. పసుపు, కుంకుమ, గంధం, పువ్వులు, పండ్లు, లక్ష్మీదేవికి ఇష్టమైన తామర పువ్వులు, అరటి పండ్లు, నైవేద్యం కోసం పాలతో చేసిన పాయసం, శనగలు, వడపప్పు, పులిహోర వంటివి సిద్ధం చేసుకోవాలి. పూజ ప్రారంభం: పూజ ప్రారంభంలో వినాయకుడిని పూజించి, ఆ తరువాత లక్ష్మీదేవిని ఆహ్వానించాలి. లక్ష్మీదేవి అష్టోత్తర శతనామావళి, లక్ష్మీ సహస్ర నామావళి, లక్ష్మీ అష్టకాలు చదవాలి. ఆ తరువాత, వ్రత కథను విని, పూజను పూర్తి చేయాలి. నైవేద్యం: పూజ తరువాత, లక్ష్మీదేవికి నైవేద్యం సమర్పించి, హారతి ఇవ్వాలి. పూజలో ఉపయోగించిన కలశంలోని నీటిని ఇల్లంతా చల్లుకోవాలి. తోర పూజ: ఈ వ్రతంలో మరొక ముఖ్యమైన అంశం తోర పూజ. తొమ్మిది దారాలతో, తొమ్మిది ముడులతో తయారు చేసిన తోరాన్ని లక్ష్మీదేవి ముందు ఉంచి పూజించి, పూజ చేసిన వారు తమ కుడి చేతికి కట్టుకుంటారు. ఈ తోరం తొమ్మిది శక్తులకు ప్రతీకగా భావిస్తారు.. వాయనం: పూజ పూర్తైన తరువాత, వాయనం పంచుకోవడం ఈ వ్రతంలో మరొక విశేషం. వివాహిత స్త్రీలకు పసుపు, కుంకుమ, గాజులు, పూలు, పండ్లతో కూడిన వాయనాన్ని పంచిస్తారు. ఈ విధంగా పంచుకోవడం వల్ల సౌభాగ్యం పెరుగుతుందని నమ్మకం.

వరలక్ష్మీ వ్రతం పూజా విధానం – స్టెప్ బై స్టెప్

వరలక్ష్మీ వ్రతం పూజను భక్తిశ్రద్ధలతో, సంప్రదాయబద్ధంగా నిర్వహించడం వల్ల అమ్మవారి కృప లభిస్తుంది. ఈ పూజా విధానాన్ని సులభంగా అర్థం చేసుకునేలా ఇక్కడ దశలవారీగా వివరించబడింది.

పూజకు ముందు చేయవలసిన పనులు

1. శుద్ధి: వ్రతం చేసే రోజున తెల్లవారుజామున నిద్రలేచి, తలస్నానం చేసి, శుభ్రమైన దుస్తులు ధరించాలి. పూజ గదిని మరియు ఇంటిని పూర్తిగా శుభ్రం చేయాలి.

2. మండపం ఏర్పాటు: ఒక పీట లేదా చిన్న బల్లపై బియ్యపు పిండితో ముగ్గు వేసి, దానిపై కొత్త వస్త్రాన్ని పరవాలి.

3. కలశ స్థాపన:

   • ఒక ఇత్తడి లేదా వెండి కలశాన్ని శుభ్రం చేసి, దానిలో శుభ్రమైన నీటిని పోయాలి.

   • కలశంలో కొద్దిగా పసుపు, కుంకుమ, గంధం, ఒక రూపాయి బిళ్ళ, కొన్ని పువ్వులు, కొద్దిగా బియ్యం, ఒక నిమ్మపండు వేయాలి.

   • కలశం చుట్టూ మామిడి ఆకులను అమర్చాలి.

   • కలశంపై కొబ్బరికాయను ఉంచి, దానిపై లక్ష్మీదేవి పసుపు ముఖాన్ని లేదా ప్రతిమను ఉంచాలి. కొబ్బరికాయకు పసుపు, కుంకుమ పెట్టాలి.

---

పూజ ప్రారంభం

1. వినాయక పూజ: ఏ పూజ అయినా విఘ్నేశ్వరుని ఆరాధనతోనే ప్రారంభించాలి.

• వినాయకుని మంత్రం:

  • శుక్లాం బరధరం విష్ణుం శశివర్ణం చతుర్భుజం, ప్రసన్నవదనం ధ్యాయేత్సర్వ విఘ్నోపశాంతయే.

• పసుపుతో చేసిన వినాయకుడిని పూజించి, అక్షింతలు వేసి, పూజ నిర్విఘ్నంగా సాగాలని వేడుకోవాలి.

2. సంకల్పం: పూజ చేసేవారు తమ గోత్ర నామాలను, పేరును చెప్పి, ఈ వ్రతాన్ని ఎందుకు చేస్తున్నారో (ఉదాహరణకు, సకల ఐశ్వర్యాలు, సౌభాగ్యం, కుటుంబ శ్రేయస్సు కోసం) సంకల్పం చెప్పుకోవాలి.

3. వరలక్ష్మీ ధ్యానం: లక్ష్మీదేవిని ధ్యానిస్తూ ఈ మంత్రాన్ని చదవాలి.

• ధ్యాన మంత్రం:

  • పద్మాసనస్థే దేవి పరంబ్రహ్మ స్వరూపిణి, పరమేశి జగన్మాతః మహా లక్ష్మీ నమోస్తుతే.

  • పద్మావనే పద్మకరే సర్వలోకैक పూజితే, నారాయణస్య దయితే శ్రీ లక్ష్మీ నమోస్తుతే.

---

 

షోడశోపచార పూజ

 

ఇది లక్ష్మీదేవిని 16 రకాల ఉపచారాలతో పూజించే విధానం.

1. ఆవాహనం: అమ్మవారిని పూజలోకి ఆహ్వానించడం.

   • శ్రీ వరలక్ష్మీ దేవ్యై నమః, ఆవాహయామి.

2. ఆసనం: అమ్మవారికి ఆసనం సమర్పించడం.

   • శ్రీ వరలక్ష్మీ దేవ్యై నమః, ఆసనం సమర్పయామి.

3. పాద్యం: అమ్మవారి పాదాలను కడగడం.

   • శ్రీ వరలక్ష్మీ దేవ్యై నమః, పాదయో పాద్యం సమర్పయామి.

4. అర్ఘ్యం: చేతులకు నీరు ఇవ్వడం.

   • శ్రీ వరలక్ష్మీ దేవ్యై నమః, హస్తయో అర్ఘ్యం సమర్పయామి.

5. ఆచమనీయం: శుద్ధి కోసం నీరు ఇవ్వడం.

   • శ్రీ వరలక్ష్మీ దేవ్యై నమః, ముఖే ఆచమనీయం సమర్పయామి.

6. స్నానం: అమ్మవారిని పంచామృతాలతో స్నానం చేయించడం.

   • శ్రీ వరలక్ష్మీ దేవ్యై నమః, పంచామృత స్నానం సమర్పయామి.

7. వస్త్రం: అమ్మవారికి కొత్త వస్త్రాలు సమర్పించడం.

   • శ్రీ వరలక్ష్మీ దేవ్యై నమః, వస్త్రం సమర్పయామి.

8. ఆభరణం: ఆభరణాలు సమర్పించడం.

   • శ్రీ వరలక్ష్మీ దేవ్యై నమః, ఆభరణాని సమర్పయామి.

9. గంధం: గంధాన్ని సమర్పించడం.

   • శ్రీ వరలక్ష్మీ దేవ్యై నమః, గంధం ధారయామి.

10. పుష్పం: పువ్వులతో అలంకరించడం (ముఖ్యంగా తామర పువ్వులు).

    • శ్రీ వరలక్ష్మీ దేవ్యై నమః, పుష్పాణి సమర్పయామి.

11. అష్టోత్తర శతనామావళి: లక్ష్మీదేవి 108 నామాలతో పూజ చేయడం.

    • ప్రతి నామానికి ఓం మహాలక్ష్మ్యై నమః అని అక్షింతలు లేదా పువ్వులు సమర్పించాలి.

12. ధూపం: అగరుబత్తులు వెలిగించడం.

    • శ్రీ వరలక్ష్మీ దేవ్యై నమః, ధూపం సమర్పయామి.

13. దీపం: దీపం వెలిగించడం.

    • శ్రీ వరలక్ష్మీ దేవ్యై నమః, దీపం సమర్పయామి.

14. నైవేద్యం: అమ్మవారికి ఇష్టమైన పాయసం, పూర్ణాలు, శనగలు, వడపప్పు వంటివి నైవేద్యంగా సమర్పించడం.

    • శ్రీ వరలక్ష్మీ దేవ్యై నమః, నైవేద్యం సమర్పయామి.

15. తాంబూలం: తమలపాకులు, వక్క, పండ్లు సమర్పించడం.

    • శ్రీ వరలక్ష్మీ దేవ్యై నమః, తాంబూలం సమర్పయామి.

16. మంగళ హారతి: కర్పూరంతో హారతి ఇవ్వడం.

    • శ్రీ వరలక్ష్మీ దేవ్యై నమః, కర్పూర నీరాజనం సమర్పయామి.

---

 

వ్రత కథ మరియు తోర పూజ

 

1. వ్రత కథ పఠనం: పూజ పూర్తయిన తర్వాత, వ్రతం యొక్క ప్రాముఖ్యత మరియు ఫలితాన్ని వివరించే వరలక్ష్మీ వ్రత కథను చదువుకోవాలి లేదా వినాలి.

2. తోర పూజ: తొమ్మిది దారాలతో, తొమ్మిది ముడులతో తయారు చేసిన తోరాన్ని అమ్మవారి ముందు ఉంచి పూజ చేయాలి.

   • `తోర మంత్రం:**

     • బద్దనామి మహాసూత్రం నవగ్రంధి సమన్వితం, ధర్మం, అర్థం, కామం, మోక్షం చతుర్విధ పురుషార్థ సిద్ధిరస్తు.

   • ఈ మంత్రాన్ని చదువుతూ తోరాన్ని కుడి చేతికి కట్టుకోవాలి.

 

పూజ ముగింపు

 

• ప్రసాదం పంపిణీ: నైవేద్యంగా సమర్పించిన ప్రసాదాన్ని కుటుంబ సభ్యులకు మరియు బంధుమిత్రులకు పంచి పెట్టాలి.

• వాయనం: వివాహిత స్త్రీలకు పసుపు, కుంకుమ, గాజులు, పండ్లు, పువ్వులతో కూడిన వాయనాన్ని పంచి ఇవ్వాలి.

• క్షమాపణ: పూజలో ఏవైనా పొరపాట్లు జరిగి ఉంటే, వాటిని క్షమించమని అమ్మవారిని వేడుకోవాలి.

  • మంత్ర హీనం, క్రియ హీనం, భక్తి హీనం మహేశ్వరి, యత్ పూజితం మయా దేవీ, పరిపూర్ణం తదస్తుతే.

ఈ విధంగా నియమబద్ధంగా వరలక్ష్మీ వ్రతం నిర్వహించడం ద్వారా అమ్మవారి ఆశీస్సులు పొంది, సకల సౌభాగ్యాలు పొందవచ్చు.

వరలక్ష్మీ వ్రతం విశేషాలు

వరలక్ష్మీ వ్రతం కేవలం ఒక పూజ మాత్రమే కాదు, దాని వెనుక అనేక ఆధ్యాత్మిక, సాంస్కృతిక విశేషాలు ఉన్నాయి.

• కుటుంబ బంధాలు: ఈ వ్రతం కుటుంబ సభ్యులందరినీ ఒక చోట చేర్చి, బంధాలను బలపరుస్తుంది. వివాహిత స్త్రీలు తమ కుటుంబ శ్రేయస్సు కోసం చేసే ఈ పూజలో భర్త, పిల్లలు, అత్తమామలు అందరూ పాల్గొంటారు.
• ఆధ్యాత్మిక శుద్ధి: ఈ వ్రతం ఆచరించడం ద్వారా మనసు, శరీరం, ఆత్మ శుద్ధి అవుతాయి. నియమనిష్టలతో చేసే ఈ పూజ మనలో భక్తి భావాన్ని, ఆధ్యాత్మిక చింతనను పెంచుతుంది.
• స్త్రీ శక్తి: వరలక్ష్మీ వ్రతం స్త్రీ శక్తికి ప్రతీక. స్త్రీలు తమ చేతులతో తమ కుటుంబం శ్రేయస్సు కోసం చేసే ఈ పూజ, వారికి ఒక ప్రత్యేకమైన స్థానాన్ని ఇస్తుంది.
• ఆర్థిక శ్రేయస్సు: ఈ వ్రతం ఆచరించడం ద్వారా లక్ష్మీదేవి అనుగ్రహం పొంది, ఆర్థిక శ్రేయస్సును పొందవచ్చని నమ్మకం. ఈ పూజలో చేసే ప్రార్థనలు, పూజలు ధన సంపద, కీర్తి, ఐశ్వర్యాలను పెంచుతాయి.
• సాంప్రదాయం: ఈ వ్రతం తాతల నుండి మనకు వచ్చిన ఒక గొప్ప సాంప్రదాయం. ఈ సాంప్రదాయాన్ని కొనసాగించడం ద్వారా మన సంస్కృతిని, సంప్రదాయాలను భావితరాలకు అందిస్తున్నాము.